Ressam Burhan Doğançay, 84 yaşında hayatını kaybetti. Doğançay için yarın Teşvikiye Camiinde öğle namazını müteakip cenaze namazı kılınacak. Usta ressam, vasiyeti üzerine cumartesi günü Turgutreisteki Karabağ Mezarlığına defnedilecek. 4 yıl önce Mavi Senfoni adlı tablosu 2.2 milyon liraya satılan Burhan Doğançay, Yaşayan En Pahalı Türk Ressamıydı. İşte, duvar resmi kavramını sürekli olarak geliştirip daha soylu bir biçim veren; renk, form ve düzenleme ustası olarak nitelendirilen Doğançayın yaşam öyküsü:
1929: İstanbulda doğdu. Babası asker ressamlar kuşağının son temsilcilerinden Adil Doğançayın teşvikiyle küçük yaşta resim yapmaya başladı. Babasının karşı çıkmasına rağmen 1943-1946 yılları arasında Gençlerbirliğinde top oynadı.
1955: Ankara Atatürk Lisesi ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdikten sonra Pariste ekonomi doktorası yaptı. Bu sırada La Grande Chaumiere okulunda resim çalışmalarına katıldı.
1956: İlk sergisini Ankara Sanat Sevenler Kulübünde açtı.
1958: Brüksel Dünya Fuarındaki Türk pavyonunu yönetmek için Belçikaya gitti.
1961: 22. Devlet Resim ve Heykel Sergisine beş eseri kabul edildi.
1962: New Yorktaki Türkiye Turizm ve Tanıtma Bürosunun müdürü oldu.
1964: New Yorktaki Ward Eggleston adlı sanat galerisinde 80 tablosu sergilendi.
1965: Journal American dergisi, Brooklynde Bir Köşe adlı tablosunu kapak yaptı. New Yorkun 300. yıldönümü şerefine açtığı sergi sonrası, kentin belediye başkanı tarafından kendisine takdirname verildi.
1967: Spectrum Galerisindeki sergisi, ABDnin iki büyük TV kanalı CBS ve ABCde haber oldu.
1968: ABDnin saygın sanat dergilerinden Arts Magazine, ressama ve eserlerine geniş yer ayırdı.
1969: Los Angelestaki Tamarind Sanat Vakfı, resim ve litograf alanında çalışmalar yapması için burs verdi. Burhan Doğançay, bu bursu kazanan ilk Türk ressam oldu.
1974: UNICEF, ressamın bir eserini kart olarak bastı.
1975: 114 ülkeyi kapsayacak Dünya Duvarları fotoğraf projesine başladı.
1976: İstanbuldaki ilk sergisini Kurtuluştaki Galeri Barazda açtı.
1977: Milliyetten Haldun Dormene konuşan ressam, Vatanımda kimse adımı bilmiyor. Oysa Amerikada resimlerimin tanesi 4-5 bin dolardan satılıyor dedi.
1983: Paristeki Pompidou Sanat Merkezinde sergi açan ilk Türk ressam oldu. Sanatçının tasarımları, Fransada halı dokumacılığının gelişmiş olduğu Aubussonda, duvar halısı olarak dokundu.
1984: ENKA Bilim ve Sanat Yarışmasında birinci olarak 3 milyon TLlik (1 milyon dolar) ödüle layık görüldü.
1986: Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesinde düzenlenen 1. Uluslararası Asya-Avrupa Bienaline katıldı. Editörlüğünü sanat eleştirmeni Roy Moyerın yaptığı Doğançay adlı kitap yayınlandı. Sanatçının 150 resminin bulunduğu kitap, NBC kanalı tarafından 1986nın En Güzel 20 Sanat Eseri arasında gösterildi.
1987: Ankara Sanat Kurumu tarafından resim dalında Yılın Sanatçısı seçildi.
1989: Tokyodaki Seibu Müzesinde düzenlenen Art Forumda sergi açtı.
1990: Homeage to Calligraphy adlı tablosu, 34 milyon liraya satıldı.
1992: St. Petersburg Rus Devlet Müzesinde sergi açan ilk yabancı oldu.
SAHTE TABLOLARINI YAKALADI
1995: Tatil için İstanbula geldiğinde bir galeride üç adet (3 Sarı, Güneş Banyosu, Kırık Fener) sahte Burhan Doğançay tablosunun satıldığını görünce şoke oldu. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Ödülüne layık görüldü.
2003: Homeage to Calligraphy adlı tablosu Avrupa Parlamentosunun duvarını süsledi.
2004: Türkiyenin ilk kişisel resim müzesini Beyoğlunda açtı. 150 yıllık bir binanın içindeki müzede 80 eser var.
2009: Bel ve omurlarından rahatsız olan ressam, kendisini tedavi eden doktora, Gone Tomorrow Here Today adlı eserini hediye etti. Bir Burhan Doğançay başyapıtı olan Mavi Senfoni açık artırmada 2.2 milyon liraya satıldı. Tabloyu, işadamı Murat Ülker satın aldı.
Onlarca ülke yüzlerce müze
BURHAN Doğançayın eserlerinin sergilendiği bazı müze ve sanat merkezleri:
l Museum of Fine Arts, Los Angeles County Museum, The Newark Museum, The Brooklyn Museum, The Museum of Modern Art, R. Guggenheim Museum, The Metropolitan Museum of Art, The Library of Congress, The National Gallery of Art, Carnegie Museum of Art, The Cleveland Musuem of Art, Kennedy Museum of Art (ABD)
l Art Gallery of Greater Victoria (Kanada)
l European Parliament (Belçika)
l Louisiana Museum of Modern Art (Danimarka)
l Musee de Grenoble, Centre Georges Pompidou (Fransa)
l State Russian Museum (Rusya)
l Benaki Museum (Yunanistan)
Modern sanatımızın dünya markası
l Oya Eczacıbaşı (İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı): Burhan Doğançayı yitirmenin sonsuz üzüntüsünü duyuyoruz. İstanbul Moderne her zaman destek veren dostumuza Allahtan rahmet, ailesine ve sevenlerine başsağlığı diliyorum.
l Murat Ülker (Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı): Bana göre Türkiyenin yetiştirdiği nadir sanatçılardan biri. Türkiyeyle yetinmeyip dünyaya mal olacak eserler bıraktı. Allahtan rahmet, ailesine de başsağlığı diliyorum. Mekanı cennet olsun.
l Bedri Baykam (Ressam): Duayen ressamımız, usta sanatçı Burhan Doğançayın vefatını büyük üzüntüyle öğrenmiş bulunuyoruz. Başımız sağ olsun, Allah rahmet eylesin...
l Ertuğrul Günay (Kültür ve Turizm Bakanı): Ülkesine sanatıyla hizmet eden usta bir isimdi. Sevgili arkadaşım ve ağabeyime Allahtan rahmet, kederli ailesine, sevenlerine, tüm sanat çevresine ve milletimize başsağlığı ve sabırlar dilerim.
l Egemen Bağış (AB Bakanı ve Başmüzakereci): Modern sanatımızın dünyadaki öncü isimlerinden Burhan Doğançay, Hakka yürüdü. Mekanı cennet olsun. Allah rahmet etsin.
l Günseli Kato (Ressam): Türk resim ne imza atmış, uluslararası arenada kendini kabul ettirmiş gerçek bir insandı. Mütevazı, saygılı, sevgi doluydu. New Yorkta bana çok değer verdi, kendimi iyi hissettirdi.
